Følger ikke loven pga selsekap/stiftelse
KLAGE OVER AVSLAG PÅ KRAV OM DOKUMENTINNSYN
Vi viser til avslag datert.. på krav om innsyn i sak/dokument/journal.. Avslaget er begrunnet med at selskapet/stiftelsen ikke er underlagt offentlighetsloven.
Vi viser i denne forbindelse til offentleglova (lov av 19.05.2006 nr. 16) § 2, som oppstiller regler om lovens virkeområde. I henhold til § 2 gjelder loven, foruten ”ordinære forvaltningsorgan”, for:
- c) sjølvstendige rettssubjekt der stat, fylkeskommune eller kommune direkte eller indirekte har ein eigardel som gir meir enn halvparten av røystene i det øvste organet i rettssubjektet, og
- d) sjølvstendige rettssubjekt der stat, fylkeskommune eller kommune direkte eller indirekte har rett til å velje meir enn halvparten av medlemmene med røysterett i det øvste organet i rettssubjektet.
Med andre ord gjelder offentleglova alle virksomheter der det offentlige samlet har en eierandel som gir mer enn 50 % innflytelse på driften.
Det følger klart av både forarbeidene til offentleglova (Ot.prp.102(2004-2005), Justisdepartementets rettleier til offentleglova og Stortingets behandling, at formålet med denne bestemmelsen er økt innsyn i selskaper eller stiftelser der det offentlige har eierandeler og innflytelse på driften. Som en oppsummering viser vil til Innst.O.nr.41(2005-2006):
”Komi t e e n registrerer at lovforlagets § 2 litra cd representerer en vesentlig utvidelse av lovens virkeområde. Komi t e e n ser at utvidelsen kommer som en følge av at det offentlige omgjør deler av sin drift og virksomhet ved å skille ut deler av den. Det er da viktig at slike omorganiseringer ikke fører til mindre innsyn og dermed mindre kontroll med skattebetalernes penger.”
Vi viser også til Justisdepartementets ”Rettleiar i offentleglova”, s. 11, som konkretiserer hva som ligger i § 2 (1) bokstav c og d:
”I den nye lova § 2 fyrste ledd bokstav c og d og fyrste ledd andre punktum er det gitt reglar om når sjølvstendige rettssubjekt er omfatta av lova. Dette gir klarare rammer for vurderinga. Reglane inneber også at verkeområdet til lova er vorte vesentleg utvida i høve til offentlegheitslova 1970 når det gjeld sjølvstendige rettssubjekt. (vår utheving)
Tanken bak reglane i offentleglova § 2 fyrste ledd bokstav c og d er at sjølvstendige rettssubjekt som det offentlege har ein dominerande påverknad over skal vere omfatta av lova. Grunngivinga for at slike sjølvstendige rettssubjekt bør vere omfatta av lova, er at verksemda i realiteten handlar om forvaltning av kapital og andre ressursar som er underlagde offentleg kontroll. Verksemdene bør difor òg vere opne for innsyn frå ålmenta. Dette gjeld utan omsyn til kva slags verksemd rettssubjekta driv, og det er såleis ikkje noko krav om at dei til dømes må gjere enkeltvedtak eller utferde forskrift.”
Vi mener deres virksomhet inn under denne definisjonen. Dersom dere fastholder deres syn på at dere ikke er underlagt offentleglova, ber vi om at saken oversendes klageinstans for klagebehandling i tråd med offentleglova § 32 (2).
Vi vil også infomrere om at selv om en virksomhet avslår et innsynskrav med henvisning til at den ikke er omfattet av loven, skal klager sendes videre. Dette framgår klart av Justisdepartementets rettleiar til offentleglova, (s.172, punkt 10.1):
”Eit avslag på eit innsynskrav av di eit organ ikkje er omfatta av lova sitt verkeområde vil òg kunne påklagast. Klageinstansen vil då kunne slå fast med bindande verknad at eit organ eller eit dokument er omfatta av lova.”
Minner for øvrig om at innsynskrav som ikke besvares innen 5 dager, regnes som avslag etter § 32 (2). Ber derfor om rask behandling.